![](/media/lib/503/n-stonehenge-475c91c1511abc798904578be068ec74.jpg)
Skąd naprawdę pochodzi „Ołtarz”? Kolejna tajemnica Stonehenge
3 października 2023, 09:20„Ołtarz” Stonehenge nie pochodzi z tego samego źródła, co inne kamienie, uważają naukowcy z Aberystwyth University, wywracając tym samym do góry nogami teorię dotyczącą obszaru, z którego pochodzi materiał na słynny zabytek. „Czas poszerzyć nasze horyzonty geograficzne i stratygraficzne?”, pytają w artykule opublikowanym na łamach Journal of Archaeological Science.
![](/media/lib/115/n-zeby-f342edfe2e30812d48414c2bc55c80a8.jpg)
Kamień nazębny nie gorszy od kości
15 maja 2012, 05:30Drobiny kamienia nazębnego osób pogrzebanych między XI a XIX wiekiem w Katedrze Św. Marii w Vitoria-Gasteiz w Kraju Basków pozwoliły odtworzyć dietę historycznej społeczności. To novum w badaniach paleodietetycznych (Journal of Archaeological Science).
![](/media/lib/133/n-tadz-mahal-b20535bd0c5be5fff571d1f3f6a191cc.jpg)
Po półrocznej przerwie Tadź Mahal otwiera swoje podwoje dla turystów
21 września 2020, 10:38Gdy rano 21 września Tadź Mahal zostało otwarte po półrocznej przerwie, przed mauzoleum nie stały, tak jak ma to zazwyczaj miejsce, długie kolejki. Wprowadzono nowe środki bezpieczeństwa. Bilety należy kupić zawczasu za pośrednictwem witryny albo aplikacji Archaeological Survey of India (kasy będą zamknięte). Ponadto zakazane są grupowe zdjęcia, a na wejściu mierzona jest temperatura.
![](/media/lib/598/n-rujmelhiri-a1d8c3a7c58ed9954ee6c4f64efe23a4.jpg)
„Koło duchów” – Rujm el-Hiri – to nie prehistoryczne obserwatorium
2 stycznia 2025, 10:10Tajemnicza megalityczna struktura Rujm el-Hiri nie służyła do obserwacji astronomicznych. Pochodząca sprzed 5000 lat budowla, zwana „Kołem duchów”, składa się z tysięcy bazaltowych skał ułożonych w charakterystyczny wzór. Wykopaliska nie dały odpowiedzi na pytanie o jej rolę. Pojawiły się hipotezy mówiące, że było to miejsce kultu, pochówku, kalendarz lub obserwatorium astronomiczne. Doktor Olga Khabarowa i profesor Lev Eppelbaum z Wydziału Geofizyki Uniwersytetu w Tel Awiwie oraz doktor Michal Birkenfeld z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Ben Guriona odrzucili właśnie ostatnią z tych hipotez.
![](/media/lib/310/n-krzywa-16d4f125050497940b0acc8e944b435b.jpg)
Niedokładności w datowaniu radiowęglowym. Konieczna zmiana w chronologii biblijnej?
6 czerwca 2018, 07:57Datowanie radiowęglowe to niezwykle ważne narzędzie w archeologii. Jednak najnowsze badania pokazują, że ogólnie zaakceptowane standardy datowania radiowęglowego mogą dawać niedokładne dane, co stawia pod znakiem zapytania naszą wiedzę historyczną.
![](/media/lib/476/n-zwoj4a-fe85862df58eec4826f3305ca26b5d37.jpg)
Wyjątkowy zwój modlitewny pokazuje, jak oddawano cześć relikwii przed zerwaniem z Watykanem
27 października 2021, 10:51Jeden z niewielu zachowanych angielskich zwojów modlitewnych pokazuje, w jaki sposób modlili się katoliccy pielgrzymi przed reformacją, kiedy to Henryk VIII zerwał z Watykanem. Praktycznie nieznany nauce zwój pojawił się na krótko na rynku w latach 60. i 70. ubiegłego wieku. Nigdy wcześniej nie był szczegółowo badany i pozostaje w rękach prywatnych. Tekst oraz ilustracje zwoju wiążą go z Bromholm Priory, ważnym średniowiecznym miejscem pielgrzymkowym
Zwiedzał czy siedział w domu?
11 lutego 2008, 08:28Czy neandertalczyk był "domatorem", czy też lubił podróżować? Po zbadaniu zęba sprzed 40 tys. lat, znalezionego w 2002 roku na południu Peloponezu, okazało się, że jego właściciel przynajmniej część życia spędził poza obszarem, na którym umarł. Potwierdzałoby to tezę o zacięciu podróżniczym tego hominida (Journal of Archaeological Science).
![](/media/lib/366/n-kamyk-28f77934a5403cb5b884c02d127e2308.jpg)
Kamyk z nacięciami sprzed 10 000 lat jest najstarszym kalendarzem księżycowym?
20 września 2019, 05:57Kamyk ze znakami z górnego paleolitu, znaleziony w położonym na południe od Rzymu mieście Velletri, może być najstarszym znanym kalendarzem księżycowym. Tak przynajmniej uważają autorzy artykułu A new notational artifact from the Upper Paleolithic? Technological and traceological analysis of a pebble decorated with notches found on Monte Alto, który został opublikowany w Journal of Archeologiczal Science: Reports.
![](/media/lib/565/n-dyptyk-83944f543c45fc2d2555082616b1682c.jpg)
Na średniowiecznym obrazie zidentyfikowano najstarsze przedstawienie pięściaka
3 listopada 2023, 17:01Naukowcy z Dartmouth College i Uniwersytetu w Cambridge ustalili, że na Dyptyku z Melun (ok. 1455 r.) znajduje się najstarsze znane artystyczne przedstawienie pięściaka kultury aszelskiej. Autor, francuski malarz Jean Fouquet, przedstawił na prawym panelu Dziewicę z Dzieciątkiem w otoczeniu aniołów oraz cherubinów. Na lewym widnieje zaś zleceniodawca dzieła Étienne Chevalier - skarbnik i sekretarz króla Karola VII - ze swoim patronem św. Stefanem (Szczepanem). Ten ostatni trzyma Nowy Testament. Na księdze stoi kamień o charakterystycznym migdałowatym kształcie.
Proteomiczny dowód na serowarstwo z wczesnej epoki brązu
3 marca 2014, 14:24Analizując próbki żółtawego materiału, pobrane z 10 grobowców i mumii z nekropolii Xiaohe (1980-1450 r. p.n.e.) na pustyni Takla Makan, chemicy z Instytutu Molekularnej Biologii Komórki Maxa Plancka doszli do wniosku, że mają do czynienia z serem kefirowym z wczesnej epoki brązu. Ser zostawiono w hołdzie lub jako pokarm na życie po życiu.